درباره سایکودرام و تئاتر درمانی
درباره سایکودرام و تئاتر درمانی اینگونه می توان گفت : یک فرآیند گروه درمانی جهت ارتقای سطح سلامت جسمی و روانی است،
سایکودرام به تسهیل ابراز احساسات در یک موقعیت خودجوش و دراماتیک با استفاده از نقش معکوس می پردازد.
درباره سایکودرام و تئاتر درمانی این مهم تاریخچه ای دیرینه دارد
ما پیشتر از آن هنردرمانی مورد توجه واستفاده قرار گرفت.
استفاده از این روش (هنر درمانی) به دهه ۵۰ میلادی یعنی تقریباً ۲۳ قرن قبلبازمیگردد،
اماردپای هنردرمانی به شیوه امروزی که روشهای مختلف هنردرمانی و تحلیل روانی را شامل میشود،
از دو قرن پیش قابل بررسی است.
در سال ۱۹۴۲ دانشمندی بهنام رید Read، استفاده از هنر
به عنوانیک علم پایهای در آموزش و پرورش را مورد تاکید قرار داد.
وی معتقد بود«هنر باید پایه و اساس آموزش و پرورش را تشکیل دهد» همچنین:
«در هرکاری که ما انجام میدهیم، هنر برای ارضاء احساسات ما وجود دارد.»
با اینوجود، دنیا هنوز به اهمیت کاربرد هنر در رواندرمانی، پی نبرده بود،
تا اینکه در سال ۱۹۸۱ این رشته علمی به عنوان یک روش درمان،
رسماً پذیرفته شد
و در بسیاری از بیمارستانها، کلینیکها و مراکز آموزشی مطرح وبهکارگرفته شد.
اما استفاده از سایکودرام که بخشی از همان هنردرمانی بود
از زمان های دورتر و در بین چهره های نامدار و مورد توجه اندیشمندان و فیلسوفان از جمله ارسطو بوده
و کارکردهای درمانی هنر با عناوینی چون “کاتارسیس” و “پالایش روانی”
از هزاران سال قبل مطرح گشته.
اما کاربرد روان شناسانه هنر به شکل امروزی
نخستین بار توسط زیگموند فروید ارائه شد
و دیری نپایید که هنر و روانکاوی از تاثیرات متقابل یکدیگر بهره ها بردند (توماس و همکاران؛ ترجمه ی مخبر، ۱۳۷۰)
اما امروزه سایکودرام به عنوان یکی از شاخه های هنر درمانی در بسیاری از کشورها بخصوص کشورهای اروپایی و آمریکایی و کشورهای اسکاندیناوی به عنوان روشی موثر در درمان افراد نیازمند مورد توجه است.
سایکودرام در ایران برای نخستین بار بر روی مصدومان جنگی «جانبازان گروه اعصاب و روان» (اسکیزوفرنیک مزمن) از پنج سال پیش در مرکز روانپزشکی سعادتآباد تهران مورد استفاده قرار گرفت که در قالب فعالیتی درمانی و عضوی ازتیم درمان مرکزسایدا ظرف مدت زمانی کوتاه تغییرات معنی داری در افراد تحت پوشش این شیوه درمانی دیده شده است و در این زمینه نتایج قابل توجهی به دست آمده است.
تئاتر درمانی یا همان سایکودرام یکی از روشهای هنر درمانی است که امروزه در مسیر توانبخشی و درمان بیماران روحی و روانی مورد استفاد قرار میگیرد.این شیوه درمانی برای نخستین بار در سال ۱۹۳۹ توسط روانپزشک و نظریهپرداز بزرگ رومانیایی «جاکوب لویی مورنو» مطرح شد.
درسایکودرام تماشاگرى در کار نیست و یک گروه به بازى هاى نمایشى در جمع خود و براى خود مى پردازد و موضوع آن زندگى و تمایلات خود گروه بازیگران است.سایکودرام یک فرآیند گروه درمانی است که مسائل درون فردی و بین فردی افراد را از طریق به نمایش درآوردن گذشته، حال و یا پیش بینی موقعیتهای زندگی و ارتباط دادن نقشها به منظور پیشبرد فهم بهتر، تخلیه هیجانی و نقش معکوس به کار میرود. منطق سایکودرام ایجاد تغییر از طریق یادگیری فردی به صورت تعامل درون روانی، بین فردی، فرهنگ و نقشهای تصوری و خیالی است (استالون ۱۹۹۳).
در تعریف دیگری از سایکودرام و یا همان تئاتر درمانی به صورت دقیق تر اینگونه میتوان گفت:عبارت از یک روش گروه درمانی است و در آن ، خصوصیات برجسته شخصیت، ارتباطات بین فردی ، تعارضات و کشمکشهای روانی و همچنین اختلالات احساسی و عاطفی توسط روشهای مخصوص نمایش مورد مشاهده و بررسی قرار می گیرند.بازیگری که مسائل دراماتیک را روی صحنه می آورد اثر کاهش دهنده هیجانات و اضطرابها را در خود نیز احساس می کند.
منابع:سایت منطق /مرکز ارتقاسلامت سایدا/وبلاگ روان شناسی بالینی